نقش کیفیت زندگی در ایجاد تاب آوری اجتماعی

کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و کاهش میزان بارندگی در ایران به‌ویژه در سال‌های اخیر زمینه تغییرات عمده‌ای را در معیشت‌های شهری و روستایی فرآهم آورده است. این مقاله در پی پاسخ‌گویی به این سؤال است که آیا کیفیت زندگی ذهنی می تواند باعث سرعت بخشیدن به انطباق‌پذیری در برابر تغییرات ایجاد شده در معیشت شهری و روستایی شود؟ برای پاسخ دادن به این سوال روستایی به عنوان نمونه مورد مطالعه در این تحقیق در استان همدان انتخاب شد. در این روستا در سالهای اخیر کاهش چشمگیر آب‌های زیرزمینی اتفاق افتاده است و همزمان با آن روند مهاجرت از این روستا سیر افزایشی شدیدی را نشان داده است. در این تحقیق پرسشنامه‌ای 10 سواله در بین 307 نفر از سرپرستان خانوار این روستا توزیع گردید و مصاحبه‌های عمیقی در کنار این پرسشنامه‌ها به عمل آمد. درنهایت از طریق تحلیل های آماری مشخص گردید عامل رضایتمندی از زندگی توانسته است در کنار عواملی نظیر نهادسازی، کیفیت روابط اجتماعی و یادگیری، روند انطباق‌پذیری را در بین روستایین تسریع بخشیده و به‌عنوان یک عامل شتاب­دهنده موجب افزایش اجتماعی تاب­آوری و کاهش آسیب‌پذیری در برابر تغییرات اقلیمی گردد. درنهایت روستاییان مجدداً برای دستیابی به رضایتمندی از زندگی که در روستای خود داشتند همراه با آموزش‌هایی که در شهرهای صنعتی مورد مهاجرتشان دیده بودند به روستای زادگاهشان بازگشته و به مشاغلی غیر از کشاورزی که تحت تأثیر تغییرات اقلیمی کارایی خود را ازدست‌داده بود مشغول شدند. این مؤکد نقش کیفیت زندگی ذهنی به‌عنوان عاملی کمک­کننده برای انطباق‌پذیری در برابر تغییرات اقلیمی خواهد بود.